Izilwane ezihuquzelayo ziyizilwane ezifuywayo ezidumile ngenxa yezizathu eziningi, hhayi zonke ezifanele. Abanye abantu bathanda ukuba nesilwane esifuywayo esiyingqayizivele njengesilwane esihuquzelayo. Abanye ngephutha bakholelwa ukuthi izindleko zokunakekelwa kwezilwane ziphansi ezilwaneni ezihuquzelayo kunezinja namakati. Abantu abaningi abangenaso isikhathi sokuzinikela enjeni noma ekatini bajabulela ukunxenxa 'okungakhathalelwa' ngokuqhathaniswa noma ngokuqhathaniswa kwenyoka, isibankwa, noma ufudu. Lezi zilwane ezihuquzelayo, yiqiniso, azinakho ukunakekelwa.
"Izilwane ezihuquzelayo, vele, azinakho ukunakekelwa."
Ngaphambi kokuthola isilwane esihuquzelayo, cwaninga kahle zonke izici zobunikazi bezilwane ezihuquzelayo kuhlanganise nokuthi yisiphi isihuquzelayo esifanele indlela yakho yokuphila, ukudla okufanele, indawo yokuhlala efanele, nendawo enempilo, evuselelayo. Ezinye izilwane ezihuquzelayo ezidla inyama kufanele zifunzwe amagundane, njengamagundane namagundane, futhi abanye abanikazi bezilwane abakhululekile ukwenza lokhu. Ngakho-ke, izilwane ezihuquzelayo azizona izilwane ezifuywayo ezifanele kuzo.
Zifundise ngaphambi kokwamukela izilwane ezihuquzelayo emndenini wakho! Ngaphambi kokuthenga noma ukuthatha isilwane esihuquzelayo, zibuze le mibuzo elandelayo:
Ingabe ngifuna isilwane engizosibuka nje, noma ngifuna ukusiphatha futhi ngihlanganyele naso?
Nakuba izilwane ezihuquzelayo eziningi, ikakhulukazi lezo ezitholwa njengezingane ezizalwa zithunjiwe, zivumela abantu ukuba bazibambe, ezinye azikwenzi. Izinhlobo eziningi zezilwane ezihuquzelayo ezingavamile, njengama-chameleon, zingase zingakuvumeli noma zithande ukuphatha futhi zizosabela ngobudlova noma zicindezeleke kakhulu lapho zithintwa. Njengomthetho, uma ufuna isilwane esifuywayo ukuthi ugobe ngaso, isilwane esihuquzelayo akusona esakho! Uma, ngakolunye uhlangothi, ufuna isilwane ongasibonisa endaweni eklanywe kahle, yemvelo, umangale ngokuziphatha kwaso kwemvelo, futhi ujabulele ukufunda ngaso, isilwane esihuquzelayo sifanele ukucatshangelwa nguwe.
Singakanani isikhathi engingasinikela esilwaneni sami?
Zonke izilwane ezifuywayo zidinga ukunakwa kwansuku zonke. Noma ngabe iyayiphatha, iyikhipha endaweni ebiyelwe kuyo ukuze ihambe, noma ukuyibuka nje, izilwane ezifuywayo zidinga ukunakwa nsuku zonke kubanikazi bazo. Abanikazi abahlulekayo ukunaka nsuku zonke izilwane zabo ezifuywayo cishe ngeke bazithole izimpawu zesifo futhi empeleni bashaya indiva imithwalo yabo yemfanelo njengabanikazi bezilwane ezifuywayo. Abanikazi abahlose ukufaka izilwane ezihuquzelayo ekhejini futhi basigcine ngezikhathi ezithile kuphela kufanele bacabangele kabusha isinqumo sabo sokuthola lolu hlobo lwesilwane esifuywayo.
Ngingakwazi yini ukukhokhela ukunakekelwa kwezempilo okufanele?
ZONKE izilwane ezihuquzelayo zidinga ukuhlolwa ngudokotela wezilwane onolwazi ngokushesha ngemva kokuthenga noma ukutholwa (phakathi kwamahora angu-48), futhi okungenani njalo ngonyaka ngemva kwalokho. Ukuhlolwa okuphelele kuzobandakanya ukuhlolwa kokuxilonga okufana nomsebenzi wegazi, ukuhlolwa kwendle, amasiko ebhaktheriya, nama-X ray. Ukuhlola ukuphila kahle kwesilwane esihuquzelayo sakho kwenza ukuba kutholakale isifo kusenesikhathi. Njengoba izilwane eziningi ezingavamile ziyizilwane ezizingelayo ezifihla ukugula ukuze zigweme ukuthunjwa izilwane ezizingelayo, ngaphandle kokungavamile kakhulu, lezi zilwane ezifuywayo ngokuvamile aziguli (noma zibonise noma iyiphi inkomba yokugula) kuze kube yilapho ZIGULA KAKHULU futhi zidinga ukunakwa ngokushesha kwezilwane! Ukunakekelwa njalo kwezilwane ezifuywayo, kanye nomnikazi wesilwane esifuywayo onolwazi, onolwazi, kunciphisa kakhulu amathuba okugula nokufa kulezi zilwane ezifuywayo (kanye nezindleko eziphelele zokunakekelwa kwezokwelapha). Khuluma nodokotela wezilwane ojwayelene nezilwane ezihuquzelayo ukuze nixoxe ngezindleko zokunakekelwa kwezilwane okujwayelekile kanye nezinhlelo zezempilo eziphakanyisiwe zesilwane esihuquzelayo osicabangelayo ngaphambi kokuba usithole.
Ngingakwazi yini ukwenza noma ukuthenga indawo efanele yokuhlala (indawo) yezilwane ezihuquzelayo zami?
Ezilwaneni eziningi ezihuquzelayo, kuye ngobukhulu bazo, ungaqala nge-aquarium yengilazi engamalitha ayi-10, iphephandaba elithile noma ezinye izingubo zokulala ezisekelwe ephepheni, umthombo wokushisa, kanye nomthombo wokukhanya kwe-UV-B.
“Indawo engafanele ingesinye sezici ezivame ukuba nomthelela ezinkingeni zempilo ezitholwa izilwane ezihuquzelayo ezithunjiwe.”
Ubukhulu obudingekayo kanye nokuqukethwe kwekheji kuyahlukahluka kuye ngobukhulu besilwane, uhlobo lwaso, nobukhulu baso obulindelwe obuvuthiwe. Indawo engafanele ingenye yezinto ezivame kakhulu ezibangela izinkinga zempilo ezihuquzelayo ezithunjiwe, kanye nokudla okungafanele.
Kungani kufanele ngiyise isilwane sami esihuquzelayo kudokotela wezilwane ukuze sihlolwe kuyilapho kungekho lutho olungalungile ngaso?
Njengabantu nezinye izilwane ezifuywayo, izilwane ezihuquzelayo ziyagula, futhi ukuvimbela ukugula kungcono kakhulu kunokwelashwa. Izilwane ezihuquzelayo zizifihla kahle izimpawu zokugula Ngoba endle, uma zibonakalisa izimpawu zokugula, zingahlaselwa kalula izilwane ezidla ezinye noma amanye amalungu eqembu lawo. Ngakho-ke, lezi zilwane ngokuvamile azibonakali zigula kuze kube yilapho ukugula sekudlulele kakhulu, futhi azisakwazi ukukufihla. Izilwane ezihuquzelayo ngokuvamile zenza into efanayo. Uma ubona izimpawu zokugula esilwaneni sakho esihuquzelayo, kufanele usihlole udokotela wezilwane ngokushesha. Ukulinda ukubona ukuthi izinto ziba ngcono yini, noma ukwelapha ngemithi ethengwayo, ikakhulukazi leyo ethengiswa ezitolo zezilwane ezifuywayo, kubambezela kuphela ukuhlolwa okufanele, ukuxilonga okunembile, kanye nokuqaliswa kokwelashwa ngesikhathi. Ngaphezu kwalokho, ukwelashwa ukubambezeleka ngokuvamile kubangela izikweletu ezibizayo zezilwane futhi mhlawumbe nokufa okungadingekile kwesilwane esihuquzelayo. Odokotela bezilwane bangenza izinto eziningi ukusiza ukwelapha izilwane ezihuquzelayo ezigulayo, kodwa ukungenelela kusenesikhathi kubalulekile.
Nakuba izimiso zokuxilongwa nokwelashwa kwezifo zifana kungakhathaliseki ukuthi ziziphi izinhlobo zezilwane ezifuywayo, kunomehluko obalulekile phakathi kwezilwane ezihuquzelayo, izinyoni, izilwane ezincelisayo ezincane, izinja namakati. Udokotela wezilwane onolwazi ekwelapheni izilwane ezihuquzelayo kuphela okufanele athintwe ukuze athole iseluleko sezokwelapha noma sokuhlinza kulezi zilwane ezihlukile.
Yini ehilelekile ekuvakasheleni udokotela wezilwane okokuqala ngqa kwesilwane esihuquzelayo?
Emahoreni angama-48 wokuthenga kwakho noma ukwamukelwa kwesilwane esihuquzelayo, isilwane sakho esifuywayo kufanele sihlolwe udokotela wezilwane onolwazi ngezilwane ezihuquzelayo. Ngesikhathi sokuvakasha, udokotela wakho wezilwane uzohlola umzimba, okuhlanganisa nokuhlola isisindo, futhi abheke okungavamile. Isilwane esifuywayo sihlolelwa izimpawu zokuphelelwa ngamanzi emzimbeni noma ukungondleki kahle. Umlomo wayo uzobhekwa izimpawu ze-stomatitis esithathelwanayo (ukutheleleka komlomo), futhi kuzohlolwa indle ukuze kuhlolwe izimuncagazi zamathumbu. Ngokungafani nezinye izilwane ezifuywayo eziningi, izilwane ezihuquzelayo azihlali zingcolile njalo, futhi akunakwenzeka ukuthola isilwane esihuquzelayo ukuze sizikhulule ngokuyala (nakuba abaningi bazokunikeza isampula engamukelekile uma becasukile!). Ngaphandle uma isampula le-fecal lilisha, ukuyihlaziya kuzonikeza ulwazi oluncane oluwusizo. Ngezikhathi ezithile, udokotela wakho wezilwane angase akuhlanze ngekholoni, okufana ne-enema, ukuze athole isampula yokuxilonga ukuze ahlole ngokunembile izimuncagazi zangaphakathi. Ngokuvamile, udokotela wakho wezilwane uzocela ukuthi ulethe isampula ye-fecal ngemva kokuhlubuka kokuqala kwesilwane ekhaya. Iningi lokuvakasha kodokotela wezilwane cishe kuzoba isikhathi semibuzo nezimpendulo, njengoba udokotela wakho wezilwane ezofuna ukukufundisa ngokudla okufanele nokunakekela. Imithi yokugoma ayidingeki ngokuvamile ezilwaneni ezihuquzelayo.
Njengezinja namakati, izilwane ezihuquzelayo ezifuywayo kufanele zihlolwe okungenani njalo ngonyaka, uma kungenjalo njalo ngonyaka lapho sezikhulile, futhi kufanele zihlolwe isihlalo sazo ukuze zihlolwe ama-parasites njalo.
Isikhathi sokuthumela: Jul-16-2020